Ontwikkeling en toelichting verloop vrije ruimte 2018-2021

Toelichting

A. Onvermijdelijke ontwikkelingen

A1. Kwaliteitsverbetering WOZ- en BAG-bestanden

Met het Landelijke WOZ Waardeloket kan een burger zelf controleren op welke informatie OZB-aanslagen zijn gebaseerd. Door meerdere redenen, zoals het vergunningsvrij bouwen, is een deel van de WOZ-mutaties bij de gemeente onbekend. Om de kwaliteit van de BAG-WOZ gegevens aan de vereisten van vandaag te laten voldoen, dienen er incidentele middelen vrijgemaakt te worden: € 74.000 in 2017 en € 147.000 in 2018.

A2. Huurderving Spinnekop
Met ingang van 2019 zal het Regio College huisvesting in het Karekietpark betrekken en het pand Spinnekop 2 verlaten. In verband hiermee zullen de huurinkomsten voor het pand Spinnekop 2 dus vervallen. Er wordt een alternatieve ontwikkeling voor het pand onderzocht. Deze ontwikkeling kan de verlaging aan huurinkomsten niet compenseren.

A3a/b. Winstneming Brantjestraat

In de Meerjarenprogramma Grondexploitaties (MPG) is een winstneming voorzien van de grondexploitatie Brantjesstraat in 2019. In overeenstemming met de nota reserves en voorzieningen waarbij de reserve gronden wordt gevoed uit de opbrengsten van overeenkomsten met derden en/of gerealiseerde winsten bij succesvolle planontwikkeling is een bedrag van € 418.0000 toegevoegd aan de bestemmingsreserve gronden in 2019.

A4. Actualisatie onderhoudsbudgetten vastgoed

Jaarlijks worden de relevante onderhoudsplannen besproken en wordt de feitelijke situatie en het voorgenomen onderhoud andermaal in relatie gebracht met de actuele visie en strategie ten aanzien van het desbetreffende vastgoed. Verkoop op korte dan wel langere termijn, mogelijke sloop dan wel de behoefte aan het behoud van waarde zijn elementen die bepalend zijn voor het al dan niet uitvoeren van het geplande onderhoud. Op basis van deze actuele jaarlijkse afweging vormt de MOP voor ieder afzonderlijk vastgoed de planning en/of opdracht, ter voorbereiding en uitvoering van het onderhoud. Tevens ontstaat daarmee de financiële onderlegger voor de actuele budgetten in de begroting. Als basis daartoe zijn de Kraan-rapporten geactualiseerd vastgesteld. Op basis van deze werkwijze zijn de budgetten voor planmatig en dagelijks onderhoud in de begroting onderbouwd.

A5. Bijdrage Veiligheidsregio (VrZW)

Vanaf 2018 daalt de bijdrage aan de Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland. De oorzaak hiervan is tweeledig. Enerzijds worden de kosten van de VrZW niet meer doorbelast op basis van 'historische kosten' maar op basis van de bijdrage vanuit het gemeentefonds en anderzijds een aanpassing in het indexeringsniveau.

A6a/b. Actualisatie formatie ambtelijke organisatie en afwikkeling organisatiewijziging

De loonkostenbegroting is geactualiseerd, zowel formatief als op prijsniveau, op basis van de uitgangspunten van de Kaderbrief 2018. Eind 2016 is de organisatiestructuur gewijzigd van 7 afdelingen naar 3 domeinen. Deze wijziging heeft geleid tot een financieel voordeel. Het voordeel is ingezet om het restant van de begrote gemeentebrede taakstelling op de organisatie in te vullen waardoor er vanaf 2017 niet langer een taakstelling is begrooot.

A7. Ontwikkeling meicirculaire 2017

De uitkering uit het gemeentefonds groeit meer dan geraamd bij de opstelling van de Kaderbrief 2018. De groei bestaat uit een aantrekkende economische groei. Hiervan is een gedeelte achter de hand gehouden voor bekostiging van loon- en prijsstijgingen. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar het hoofdstuk algemene dekkingsmiddelen.

A8. Deelneming EZW

Per 1 januari 2016 is de ‘wet modernisering Vpb-plicht overheidsondernemingen’ ingevoerd. Als gevolg van deze wetswijziging zijn per 1 januari 2016 ook Houdstermaatschappijen belastingplichtig geworden voor de vennootschapsbelasting over al hun inkomsten en vermogenswinsten. Mogelijk wordt de houdstermaatschappij EZW Vpb-plichtig. Momenteel wordt hierover overleg gevoerd met adviseurs en de belastingdienst. Indien hier ontwikkelingen op plaatsvinden zal dit worden toegelicht in een tussenrapportage en/of de Kaderbrief 2019.

A9. Actualisatie renteomslag

De renteomslag is verder verlaagd van 3% naar 2,5%. Hierdoor onstaat een renteopbrengst, waarvan een deel terugvloeit naar de tarieven die de burgers betalen (zie Kaderbrief 2018). Daarnaast onstaat een nadelig renteresultaat als gevolg van te verwachten licht stijgende rente voor nieuw aan te trekken financiering in de komende jaren, en een verlaging van de toegerekende rente aan grondexplotaties (van 2,5% naar 2%), gebaseerd op de werkelijke rente over het vreemdvermogen.

A10. Overige ontwikkelingen

In de regel overige ontwikkelingen zijn diverse kleinere afwijkingen opgenomen. Dit betreft onder andere functieboek griffie, sloop Pampusstraat, opnemen reservering inzake onderuitputting op investeringen en actualisatie op gesloten budgetten inzake de stijging op cao/pensioenpremies.

Nieuw beleid en keuzes

B1. Datalab

Bij de behandeling van de kaderbrief heeft de raad besloten een pm-post in de begroting op te nemen voor een datalab. De raad acht het nog te vroeg om hiervoor al een concreet bedrag te reserveren in de begroting. Voor 2018 zijn er incidentele middelen vrijgemaakt alvorens structurele middelen vrij te maken. In 2018 worden de kosten en opbrengsten verder uitgewerkt, evenals de waarborging van privacy. Hierna zal opnieuw worden bepaald welke structurele middelen er vrijgemaakt moeten worden voor de begroting.

B2. MHC Purmerend

Bij de behandeling van de Kaderbrief 2018 heeft de raad het college gevraagd bij het opstellen van de begroting te onderzoeken of het financieel haalbaar is de kleedaccommodatie van Mixed Hockey Club (MHC) Purmerend uit te breiden met twee nieuwe kleedkamers. Gebleken is dat er dringende behoefte is aan deze uitbreiding. De benodigde investering voor deze hiervoor bedraagt € 123.000, met een jaarlijkse kapitaallast van € 6.000. Deze structurele kapitaalslasten zijn opgenomen in het verloop van de vrije begrotingsruimte en kunnen binnen de beschikbare begrotingsruimte worden gedekt.

B3. Harmonisatie kinderopvang/peuterspeelzaal

De kwaliteitseisen voor kinderopvang en peuterspeelzaalwerk veranderen per 1 januari 2018. Dat is de uitwerking van het project Innovatie en Kwaliteit Kinderopvang (IKK; voorheen 'Het Nieuwe Toezicht') van het ministerie van SZW. Het conceptbesluit IKK ligt nu bij de Tweede Kamer. Concreet betekent dit dat peuterspeelzalen aan dezelfde kwaliteitseisen moeten voldoen als een kinderopvang. De gemeente blijft ook na harmonisatie verantwoordelijk voor een peuteraanbod voor niet-werkende ouders en kostwinnaarsgezinnen. De financiële gevolgen hiervan zijn nog onbekend. De verwachting is dat in de volgende kaderbrief de financiële gevolgen worden toegelicht.

B4. Implementatie Wet Private kwaliteitsborging Wabo

Dit wetsvoorstel regelt de invoering van een nieuw stelsel van kwaliteitsborging voor het bouwen. Hiermee wordt de positie van de particuliere en de zakelijke bouwconsument versterkt. Door de toenemende complexiteit in de bouw is herziening van het huidige stelsel noodzakelijk. Hiermee wordt de relatie tussen de opdrachtgever, de bouwconsument, en de bouwende partijen evenwichtiger. Op 11 juli is gestemd om dit wetsvoorstel tot nader order aan te houden.

B5a-f. Integraal Huisvestingsplan (IHP)

Het laatste Integraal Huisvestingsplan (IHP) dateert uit 2012. In de periode daarna is nieuwbouw en uitbreiding gerealiseerd, waarmee knelpunten uit dat IHP zijn opgelost. De ontwikkelingen ten aanzien van de leerlingenaantallen en de ontwikkelingen binnen onderwijshuisvesting vragen om een nieuw IHP. Het IHP is een beleidsdocument dat voorziet in een programma van maatregelen voor de komende vier jaar (2018-2021) en een bekostigingsplafond voor basisonderwijs, speciaal basisonderwijs en het (voortgezet) speciaal onderwijs. De incidentele en structurele financiële effecten zijn opgenomen in het verloop van de vrije begrotingsruimte en kunnen binnen de beschikbare begrotingsruimte worden gedekt. De investeringen zijn opgenomen in bijlage III als voorgenomen investeringen. In september 2017 wordt aan de raad, ten aanzien van het Integraal Huisvestingsplan 2018-2021, een apart voorstel aangeboden ter besluitvorming.

B6. Voorziening chronisch verslaafden

De raad heeft besloten bij de Kaderbrief 2018 in plaats van een concreet bedrag van € 600.000, een pm-post (onvoorziene kosten) in de begroting op te nemen voor kwetsbare personen, chronisch verslaafden die (dreigend) dakloos zijn en waarvoor geen passende maatwerkvoorziening is. Deze pm-post blijft ook in de begroting 2018 staan, waarbij eerst onderzocht wordt, samen met de gemeente Zaanstad, of we deze voorziening ook voor Zaanstreek-Waterland kunnen realiseren. De raad zal te zijner tijd eerst informatie krijgen om een inhoudelijk debat te voeren over dit onderwerp.